Kolagen a zdrowie

Samo słowo "kolagen" etymologicznie wyrasta z języka greckiego. Stanowi połączenie dwóch członów: klej (gr. cola) oraz rodzić (gr. genno). W rezultacie możemy mówić o tym, że „klejorodny” to słowo, które doskonale oddające funkcję tego białka.

Czysty kolagen, będący białkiem, które „klei i spaja”, występuje we wszystkich narządach. Tak jak jego etymologia na to wskazuje, ma za zadanie spajać komórki. Jest to możliwe dzięki włóknom, z których zbudowane są struktury błon śródnarządowych oraz zewnętrznarządowych. Do tego rodzaju błon zaliczyć należy:

  • osierdzie,
  • otrzewną,
  • opłucną.

Włókna te występują również w:

  • kościach (przede wszystkim chrząstkach),
  • sercu,
  • nerkach,
  • gałce ocznej,
  • naczyniach krwionośnych,
  • płucach,
  • wątrobie.

Warto również pamiętać o tym, że czysty kolagen, występujący w naszym organizmie w sposób naturalny, jest najważniejszym dla nas białkiem. Jego obecność to 30% całkowitej masy białka ludzkiego. Stanowi także ok. 70% masy białka skóry. Przez cały okres życia ulega on intensywnej wymianie – wskutek degradacji białko to nieustannie zastępowane jest nowym. Jednak proces ten nie jest stale tak intensywny, jak np. w okresie dojrzewania oraz wczesnej dorosłości. W okresie przekwitania – tak u kobiet, jak i mężczyzn – proces wymiany białka ulega zachwianiu, zostaje znacząco spowolniony. Intensywność jego redukcji przewyższa tempo odbudowy białkowej. Rezultatem takiej zależności jest niewystarczająca biosynteza białka, a co za tym idzie – zwiększenie intensywności starzenia się tkanek (twardych i miękkich).

Stosowany przez wielu kolagen na stawy jest więc ogromnym wsparciem dla organizmu. W związku z tym, iż wraz z wiekiem traci on swoją masę w układzie kostnym, możemy mieć do czynienia z tzw. wtórną demineralizacją, która określana jest jako „osteoporoza”. Jednak kolagen na stawy (także kości), to nie tylko ochrona przed ich zrzeszotnieniem. Należy pamiętać, że zarówno kolagen do twarzy (na zmarszczki), jak również kolagen na rozstępy to ogromne wsparcie dla całego organizmu. Dlaczego? To proste – brak czystego kolagenu w wystarczającej ilości może doprowadzić do:

  • znacznego obniżenia funkcji życiowych organizmu (słabsza praca nerek, serca, wątroby, układu pokarmowego, jak również mózgu);
  • pogorszenia się stanu skóry
  • staje się ona sucha i pomarszczona (zalecany jest m.in. kolagen do twarzy);
  • zwiotczenia i osłabienia mięśni (profilaktycznie stosuje się białko na stawy oraz czysty kolagen, czyli tzw. kolagen rybi);
  • znaczącego zmętnienia ciała szklistego w oku;
  • odczuwalnego osłabienia układu ruchu (zaleca się przede wszystkim kolagen na stawy).

Wzrok

Najpowszechniej stosuje się kolagen na blizny, rozstępy oraz wszelkie zmiany skórne. Jednak nie można zapominać, że białko to występuje również w oku – wypełnia jego rogówkę. Znacząca redukcja oraz niedostateczna dla oka wymiana na nowe struktury białkowe może skutkować pogorszeniem wzroku. Warto więc zadbać o dostarczenie organizmowi odpowiedniego wsparcia, czyli zarówno witamin A, C i E, jak również kolagenu. W ten sposób oko staje się bardziej odporne na różne choroby – w tym m.in. zaćmę lub jaskrę.

Skóra

Kolagen rybi jest również niezbędny naszej skórze, której kondycja wraz z wiekiem znacząco się pogarsza. Źródłem wszelkich zmian są zarówno biologiczne procesy starzenia, jak również liczne czynniki zewnętrzne, które mają szkodliwy wpływ na naszą skórę (m.in. wolne rodniki, toksyny, jak i promieniowanie słoneczne).

Za naturalną odnowę komórkową w naszym organizmie odpowiadają zarówno witaminy (np. wit. A, C i E), jak i mikro- oraz makroelementy (m.in. miedź). W przypadku ich niewystarczającej ilości – włókna nie są w stanie odbudowywać się w odpowiednim tempie. Efektem takich niedoborów są pojawiające się na skórze zmarszczki, znacząca utrata jej jędrności (skóra robi się wiotka) oraz dostrzegalne wysuszenie. Niejednokrotnie też towarzyszy temu zmiana kolorytu skóry. Jednak kolagen do twarzy, który pomaga w naturalnym uzupełnieniu niedoborów, pomoże w zachowaniu jej w dobrej kondycji. Kolagen na zmarszczki oraz kolagen na rozstępy pozwoli uchronić się również przed takimi skutkami niedoboru, jak:

  • podwójny podbródek,
  • głębokie bruzdy na czole,
  • zmarszczki mimiczne,
  • cellulit,
  • opadnięte powieki.

Warto więcej uwagi poświęcić kolagenowi na rozstępy i cellulit, który pomaga walczyć ze skutkami gromadzenia się pod skórą tłuszczu. Najczęściej do jego nadmiernego gromadzenia dochodzi w okolicy ud i bioder (problem ten dotyczy głównie kobiet). Jest to rezultat znaczącej zmiany trybu życia – coraz częściej jadamy przetworzone produkty spożywcze, prowadzimy przede wszystkim siedzący tryb życia, często rezygnujemy z aktywności fizycznej, a to wszystko skutkuje poważnymi zmianami w naszym organizmie – w tym także pojawiającym się cellulitem. Problem ten nie dotyczy tylko kobiet zmagających się z nadwagą. Również te, których waga jest prawidłowa mogą mieć problem z widocznymi zmianami skórnymi, które są wynikiem niedoboru czystego kolagenu.

Istotnym wsparciem jest również kolagen na rozstępy. Pojawiają się one wskutek wzrostu poziomu kortyzolu we krwi. Jego obecność to efekt intensywnej pracy nadnerczy, które bardzo często intensyfikują swoje działania w okresie dojrzewania, przyrostu wagi, otyłości lub ciąży.

Na pojawianie się rozstępów mają wpływ także środki hormonalne, bardzo często stosowane przez kobiety w różnym wieku. Nie bez znaczenia pozostaje też sięganie po leki steroidowe. Należy pamiętać, że niezależnie od pośredniego źródła takich zmian, ich bezpośrednią przyczyną jest nieprawidłowa synteza białka w skórze.

Kolagen na rozstępy pozwala uzupełnić niedobory, które mogą prowadzić do powstawania rozstępów (pojawiają się one na poziomie skóry właściwej). Ich obecność to rezultat upośledzenia komórek odpowiedzialnych za produkcję włókien i elastyny, czyli fibroblastów. Wówczas to zaczynają one tworzyć włókna o niedoskonałej strukturze – w konsekwencji są one bardziej kruche i mniej podatne na rozciąganie. Taka ich kondycja prowadzi bezpośrednio do powstawania rozstępów.

Menopauza

Menopauza, występująca po przekwitaniu, jest etapem nieuchronnym, pojawiającym się w życiu każdej kobiety. Towarzyszy jej zanik produkcji estrogenów, które dotychczas – produkowane przez jajniki – wspomagały regenerację skóry. Nic więc dziwnego, że menopauzie towarzyszą również zmiany wyglądu skóry, tym bardziej, że wszelkim przemianom hormonalnym towarzyszy także wzrost aktywności enzymów odpowiedzialnych za rozkład włókien kolagenowych.

Kolagen na rozstępy jest w stanie uzupełnić ten niedobór, a tym samym spowolnić widoczne efekty procesów starzenia. Zgodnie z wynikami badań, w trakcie menopauzy jego gęstość w skórze spada o ok. 2% rocznie. W ciągu pierwszych 5 lat menopauzy ilość włókien może zredukować się nawet do 35%.

Osteoporoza

Wspomniany typ białka występuje również w tkankach kostnych, szczególnie w chrząstkach. W związku z tym jakiekolwiek zaburzenia występujące na poziomie metabolizmu kolagenu kostnego mogą prowadzić do poważnych zmian w strukturze układu, a co za tym idzie – jego odwapnienia. W konsekwencji możemy mieć do czynienia ze zwiększona podatnością na złamania. Czysty kolagen to bowiem około 90% masy kostnej. Łączy się z fosforem, wapniem oraz magnezem, tworząc bardzo spójną i trwała strukturę. Jednak niedoskonałości na poziomie strukturalnym mogą prowadzić w późniejszym wieku do osteoporozy.

Choroby nowotworowe

Zgodnie z tym, o czym wspomina dr G. Domagalik, obecność w organizmie komórek nowotworowych stanowi poważne zagrożenie dla gospodarki kolagenowej, ponieważ produkują one enzymy, które trawią . Jest to dla nowotworu jedyny sposób na rozprzestrzenianie się po organizmie. Proces ten działa więc w dwie strony – trwała, nienaruszona bariera kolagenowa uniemożliwia pojawianie się przerzutów.

Choroby stawów

Nie tylko kolagen na blizny czy do twarzy, ale również na stawy okazuje się wsparciem niezbędnym dla naszego organizmu. Jego obecność jest konieczna – szczególnie w łożyskach, w których największym problemem jest nieustanne tarcie. Powierzchnie łożysk, które są pokryte błoną stawową oraz chrząstką, muszą zostać odpowiednio zabezpieczone. Odpowiadają bowiem za produkcję mazi, która nawilża miejsca narażone na tarcie. Kolagen na stawy okazuje się niezbędny przede wszystkim w trakcie choroby, której skutkiem jest niewystarczająca produkcja mazi. W przypadku jej niedoboru każdemu ruchowi może towarzyszyć ból. Jednak sięgnięcie po kolagen na stawy pozwoli temu skutecznie zapobiec – jego obecność sprzyjać będzie utrzymaniu produkcji mazi stawowej na odpowiednim poziomie, jak również utrzymaniu odpowiedniej twardości i elastyczności chrząstki. Białko to minimalizuje również aktywności enzymów, które odpowiadają za bóle reumatyczne, pomagając tym samym w odnowie zmienionych chorobowo tkanek.

Jedna czwarta wizyt u lekarza pierwszego kontaktu – zgodnie z wynikami badań statystycznych prowadzonych w USA – związana jest z dolegliwościami towarzyszącymi zwyrodnieniu chrząstki stawowej i kości, które postępuje wraz z wiekiem pacjenta. Dalsze prognozy nie są obiecujące – zgodnie z przewidywaniami procent ten będzie systematycznie wzrastał. Niestety, aktualnie realizowany profil leczenia nie jest ukierunkowany na walkę ze źródłem osteoartretyzmu, ale ma za zadanie zmniejszyć dolegliwości bólowe – co w oczywisty sposób nie rozwiązuje problemu.

Konstrukcja ludzkich stawów sprzyja utrzymaniu płynnego, gładkiego ruchu. Wyścielone są one szklistą substancją, dzięki której nie tylko ruch odbywa się bez jakichkolwiek tarć, ale możliwe jest również amortyzowanie wstrząsów. Sama chrząstka zbudowana jest z biomolekuł, czyli zarówno małych cząsteczek redukujących tarcia, jak i wody oraz białek. W grupie tych ostatnich znajduje się także kolagen, bez którego stawy nie byłyby w stanie normalnie funkcjonować.

Artretyzm, jako schorzenie, występuje głównie pod dwoma postaciami. Jest to osteoartretyzm i reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Obie dolegliwości wynikają w dużej mierze z zachowania w nieodpowiedniej kondycji chrząstki stawowej. RZS jest traktowane jako choroba autoimmunologiczna, powstająca wskutek atakowania przez organizm własnych tkanek (wyściółki stawowej oraz chrząstki). Natomiast osteoartretyzm to efekt intensywnej eksploatacji stawów oraz rezultat ich „zużycia”.

Żylaki

Kolagen rybi, czyli ten, który bardzo często pozwala nam uzupełnić niedobory czystego kolagenu, stanowi bardzo ważny element zastawek żylnych. Dostarczenie organizmowi odpowiedniej ilości kolagenu jest niezbędne do utrzymania ścianek naczyń żylnych w pełnej funkcjonalności i właściwej kondycji, której towarzyszy zachowanie na odpowiednim poziomie ich właściwości biochemicznych.

To właśnie kolagen odpowiada za elastyczność i sprężystość naczyń żylnych, a tym samym – pomaga zachować ich funkcjonalność, czyli również zapobiega cofaniu się krwi.

Utrata masy ciała

Kolagen w proszku bardzo często stosowany jest przez osoby walczące z nadwagą. W czystej postaci pomaga on w kontrolowaniu prawidłowej pracy metabolizmu, a w tym – wykorzystywaniu niechcianych cukrów i tłuszczy. Jednak to wyjątkowe białko odpowiada także za utrzymanie odpowiedniej jędrności skóry, co jest niezwykle ważne w trakcie znaczącej utraty masy ciała, kiedy nadmiar skóry pozostaje na odchudzonych partiach ciała. Kolagen w proszku jest w stanie zapobiec takim efektom ubocznym, a co najważniejsze – jest białkiem zupełnie naturalnym, w żaden sposób nieszkodzącym naszemu organizmowi.

Problemy z krążeniem

Białko jest nie tylko fundamentem naszego układu kostnego, ale również głównym składnikiem budulcowym naczyń krwionośnych. To właśnie one, w ciągu całego naszego życia, poddane są nieustannej pracy. W szczególny sposób dotyczy to naczyń wieńcowych serca, których dobra kondycja i pełna elastyczność odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Aby wyobrazić sobie z jak ogromnym obciążeniem muszą się one zmagać, wystarczy wspomnieć, że serce człowieka w ciągu doby wykonuje około 100 tysięcy skurczy, dzięki którym możliwe jest prawidłowe przepompowywanie krwi, a wraz z nią – tlenu. Zarówno naczynia wieńcowe, jak i żyły oraz tętnice powinny pozostać w doskonałej kondycji przez lata. Wymagają one jednak ciągłych napraw i właśnie w tym niezbędny jest kolagen. Jeżeli organizm nie będzie go miał w wystarczającej ilości – do odbudowy naczyń będzie wykorzystywał tłuszcze. Taki proces odbudowy stanowi jednak poważne zagrożenie – w konsekwencji prowadzi do patologicznych zmian, w tym również do zmian miażdżycowych. Kolagen rybi stanowi jednak doskonałe uzupełnienie tych niedoborów, a tym samym – składnik wspomagający efektywną odbudowę naczyń krwionośnych. Warto także zaznaczyć, że kolagen rybi (ze skóry łososia) pomaga w obniżeniu poziomu cholesterolu we krwi, co również przekłada się na lepszą kondycję naszego organizmu.

Kręgosłup i dyskopatia

Kręgosłup jest podstawowym elementem szkieletu, zbudowanym z 24 połączonych ze sobą kręgów. Pomiędzy nimi umiejscowione są dyski, których strukturalną podstawą są włókniste, kolagenowe pierścienie. Zamykają one w sobie galaretowate jądro. Istnieją jednak schorzenia takie jak np. osteochondroza, które prowadzą do odwadniania się jądra dysków międzykręgowych oraz znaczącej utraty ich elastyczności. W konsekwencji pierścienie te stają się zdrewniałe i suche, a zmianom tym może towarzyszyć również przepuklina (wówczas stwardniała część dysku wysuwa się poza granice kręgu). Bardzo często ze zjawiskiem tym występuje silne uczucie bólu (wysunięcie się dysku związane jest ze zgniataniem korzonków nerwowych). Dlatego kolagen - dostarczany w proszku, czy też aplikowany w zupełnie inny sposób - jest niezbędnym składnikiem naszego organizmu. Pozwala zapobiegać występowaniu takich zmian.

Układ odpornościowy

Funkcjonalność i wydajność naszego układu odpornościowego w dużej mierze zależy od kondycji tkanki łącznej. Ta zaś nierozerwalnie związana jest z obecnością białka ustrojowego. Nie sposób więc nie dostrzec, że nie tylko kolagen na blizny, ale również i ten, który odpowiada za prawidłowe działanie procesów immunologicznych jest niezwykle ważnym dla naszego organizmu składnikiem.

Gojenie się ran

Jak już zostało to wcześniej wspomniane – czysty kolagen stanowi podstawę tkanki łącznej. Jest białkiem, które – tak jak każde inne – zbudowane jest z aminokwasów. Większość z nich to prolina, glicyna oraz lizyna – razem tworzą one molekularne sznury i kable, układające się w strukturalne belki (włókna). W przypadku jakichkolwiek uszkodzeń mechanicznych organizmu, to właśnie te struktury ulegają w pierwszej kolejności uszkodzeniu, a co za tym idzie – muszą być jak najszybciej odbudowane. Odpowiada za to lizyna i prolina. W miejscu powstania rany niezbędne są w zwiększonej ilości. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, że nasz organizm nie ma umiejętności produkowania lizyny – trzeba ją systematycznie dostarczać w odpowiednio skomponowanej diecie. I chociaż samodzielna produkcja proliny jest możliwa, to jednak w przypadku pojawienia się stanów chorobowych, jej wydajność znacznie spada. W związku z tym należy pamiętać o tym, aby w takich sytuacjach wspomagać organizm w rekonwalescencji i dostarczać mu kolagen w odpowiednich ilościach.

Bezsenność

Kolagen rybi, czyli ze skóry łososia, zawiera aminokwasy wspierające prawidłowy przebieg cyklów naszego organizmu. Glicyny, tyrozyny oraz lizyny działają antystresowo, a co za tym idzie – ułatwiają wyciszenie organizmu. W ten sposób pomagają również w walce z nałogami oraz bezsennością. Znacząco wpływają też na poprawę działania neuroprzekaźników.

Cukrzyca

Proces glikacji, towarzyszący cukrzycy, skutkuje przyczepianiem się cząsteczek cukru do wiązań kolagenowych. W ten sposób dochodzi do degradacji tych białek. W efekcie prowadzi to do znaczącej degradacji tkanki łącznej oraz odczuwalnych dolegliwości i nieprawidłowego funkcjonowania układu ruchu.

Organy trawienne i ich choroby

Trawienie jest niczym innym, jak złożonym procesem chemiczno-fizycznym. Pozwala na przyswojenie pokarmów oraz przeprowadzenie procesów metabolizmu – uzyskanie energii niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Układ trawienny działa bez przerwy, przez całe życie człowieka. Narażony jest więc na zużycie, a tym samym – swego rodzaju niewydolność. Najczęściej pojawiające się schorzenia to:

  • owrzodzenia,
  • stany zapalne,
  • marskość,
  • nowotwory,
  • nieżyt.

Większość z powyżej wymienionych chorób ma swoje źródło w długotrwałym stresie oraz niewłaściwych nawykach żywieniowych. W momencie, kiedy mamy już do czynienia z chorobą układu trawiennego, najistotniejsze okazują się dla niego biologiczne substancje aktywne. To dzięki nim możliwe jest przyswajanie aminokwasów, a tym samym – regenerowanie całego układu. Ich zadaniem jest wsparcie reprodukcji śluzówki układu oraz procesów powstawania i funkcjonowania białek enzymatycznych (fermentów trawiennych).